Ενότητα 5η -Ιστορία γ γυμνασίου :Ο Ελληνισμός στα μέσα του 18ου έως τις αρχές του 19ου αιώνα .

Ενότητα 5^η :Ο Ελληνισμός στα μέσα του 18^ου έως τις αρχές του  19^ου αιώνα .

     Οικονομικοί και πολιτικοί μετασχηματισμοί

v      Οικονομία

- Εμπορικές συναλλαγές Ευρώπης με  Οθωμανική Αυτοκρατορία : Έλληνες , Εβραίοι , Αρμένιοι διακρίνονται σε εμπόριο και ναυτιλία

- Ρωσοτουρκική συνθήκη Κιουτσουκ Καϊναρτζή (1774) : ελεύθερη κίνηση πλοίων με ρωσική σημαία  στα Στενά  του Βοσπόρου 

-περιορισμένη  παρουσία αγγλικών και γαλλικών πλοίων στη Μεσόγειο (ναπολεόντειοι πόλεμοι )

-Σημαντικά εμπορικά κέντρα : Θεσσαλονίκη , Ιωάννινα , Χίος

-Ενίσχυση Ελληνικών παροικιών

παροικία :κοινότητα ομαεθνών που κατοικεί σε  πόλη ξένης χώρας 

( ελληνικές παροικίες σε Οδησσό , Τεργέστη , Βενετία , Λιβορνο , Αλεξάνδρεια )

v      Κοινωνικοί μετασχηματισμοί

Ορθόδοξη εκκλησία :αναγνωριζόταν από την οθωμανική διοίκηση ως η ηγεσία όλων των υπόδουλων χριστιανών

Κοινωνικές ομάδες  :

Φαναριώτες  [Έλληνες από παλιές αρχοντικές οικογένειες , κατοικούν στο Φανάρι (συνοικία Κωνσταντινούπολης) ] →  κατέχουν υψηλές θέσεις στο οθωμανικό κράτος , ηγεμόνες παραδουνάβιων περιοχών

Προεστοί → διοικούν ελληνορθόδοξες  κοινότητες  , συγκεντρώνουν φορολογία

Έμποροι και καραβοκύρηδες →οικονομική άνεση , φορείς νεοτερικών ιδεών

Κλέφτες → αγρότες που  για να επιβιώσουν καταφεύγοντας στα βουνά και επιδίδονται στη ληστεία

Αρματολοί→ ένοπλα σώματα οργανωμένα από την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της τάξης .

Αγρότες→  πάνω από το 80% του πληθυσμού

Απασχολούμενοι στο εμπόριο , ναύτες

Ø      (Αποτυχημένα)  Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας : 

Τα Ορλοφικά 1770 με Ρωσική υποκίνηση  ελληνική επανάσταση στην Πελοπόννησο

Αιγαίο:Κίνημα Λάμπρου  Κατσώνη

Ήπειρος :Σουλιώτες vs Αλή Πασας Ιωαννίνων

Νεοελληνικός Διαφωτισμός ( περίοδος προετοιμασίας : 1669-1774- περίοδος ακμής : 1774-1821 )

v      Πνευματικό κίνημα με σκοπό την ιδεολογική προετοιμασία του αγώνα  για την ελευθερία: θαυμασμός προς το αρχαίο ελληνικό πνεύμα  -σύνδεσή του με ελευθερία

(Φορείς διάδοσης: Έλληνες παροικιών , Φαναριώτες , κάτοικοι μεγάλων εμπορικών κέντρων)

•     επίδραση ιδεών ευρωπαϊκού διαφωτισμού 
•   πίστη ότι η εκπαίδευση πρέπει να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες και να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα
•  Ενδιαφέρον για την έκδοση  αρχαίων συγγραφέων και ευρωπαϊκών έργων της εποχής
•     Ίδρυση σχολείων

Εκπρόσωποι :

• Ρήγας Βελενστινλής (1757 –1798 ) επαναστατική δράση

Νέα Πολιτική Διοίκηση

Δίκαια του Ανθρώπου , Μεγάλη Χάρτα της Ελλάδας , Θούριος

 

• Αδαμάντιος Κοραής (1748-1833) πολιτική και φιλολογική δράση , «μετακένωση»

• (Ανωνύμου ) Ελληνική Νομαρχία 1803

·         Ιώσηπος Μοισιόδακας , Δημήτριος Καταρτζής ,

 Γρηγόριος Κωνσταντάς - Δανιήλ Φιλιππίδης (Γεωγραφία Νεοτερική )

Κωνσταντίνος Κούμας , Θεόφιλος Καΐρης κ.α.